Latex

Latex is het ingedikte sap van de latex boom. Het is een dispersie van rubber in water. Bij droging vloeien de rubberdeeltjes aan elkaar vast tot een sterk geheel.
Vloeibare latex bevat het conserveermiddel amoniak, gedroogde latex geeft geen amoniak geur meer.
Latex wordt in de beeldengieterijwereld zeer veel gebruikt als mallen materiaal. Het is zeer rekbaar, scheurvast en prettig geprijsd. Nadelen zijn de krimp, de onbestendigheid tegen verscheidene stoffen zoals polyesterhars en was bij 80º C (kaarsen gieten). Verder is het opbrengen met de kwast van de latex nogal bewerkelijk, alhoewel de latexpasta hier van voordeel kan zijn. Latex en latexpasta moeten vorstvrij bewaard worden.

Gebruiksaanwijzing:
De meeste gebruikte methode is het aanbrengen met de kwast van enige lagen vloeibare latex op het moeder model. Een losmiddel is meestal niet nodig. Metalen kunnen aangetast worden (koper), maar omgekeerd wordt vloeibare latex ook aangetast door sommige metalen (koper, tin en in mindere mate ijzer). Maak voor de zekerheid eerst even een proefje.
Latex kan gekleurd worden door het inmengen van pigmenten op waterbasis, of door zelf zo`n pigment te maken door poederpigment in water in te wrijven. Altijd eerst een test maken of de pigmenten en de latex elkaar verdragen, ook wat betreft de houdbaarheid van de gekleurde vloeibare latex. Soms coaguleert (verstijft) deze na enkele uren/ dagen door toevoeging van vulstoffen of pigmenten.
Steeds als een laag droog is, zet men de volgende laag op totdat voldoende dikte is bereikt. De droogtijd van een laag is afhankelijk van de luchtvochtigheid, temperatuur en luchtcirculatie. De latex is droog als de witte kleur veranderd is in een min of meer transparant geelbruine kleur
Kwasten e.d. na gebruik meten uitspoelen met water, voordat de latex opgedroogd is. Dikke gedeelten, randen enz. kan men snel opvullen met onze latexpasta. Vanzelfsprekend duurt het drogen van zo`n dikke laag latexpasta langer. Latex en latexpasta kunnen in elke verhouding met elkaar vermengd worden en kunnen worden verdund met water.

Een andere methode om de latex aan te brengen is door een moedermodel van gips enige tijd in de latex te hangen. Het vocht van de latex trekt in het gips, waardoor op het moedermodel een latex koek ontstaat, zodat men in één keer een dikte van enkele milimeters kan verkrijgen. Een aansluiting van een vacuum leiding in het boven de latex uitstekende deel van het moedermodel maakt een nog dikkere laag mogelijk en voorkomt tevens dat uittredende lucht bellen geeft in de mal.

Voor proffessionele gebruikers hebben we een coagulant. Hiermee smeert men een moedermodel in en door dompelen in de latex groeit binnen enkele uren een latexlaag van een tot twee millimeter aan.

Na het opbrengen van de latex moet deze gedroogd worden tot een transparante geelbruine laag. Door de drogingskrimp kan deze laag lostrekken uit holtes. Om deze rubberlaag strak om het moedermodel te krijgen en dit lostrekken te voorkomen kan men het moedermodel juist op deze holle plekken eerst insmeren met een laagje gipslak.
Navulcaniseren bij 60-70º C is niet beslist noodzakelijjk, maar komt de sterkte van de rubber ten goede.
Bij grotere mallen is het nodig een steunmal te gebruiken. Deze kan van gips, beton of polyester zijn. Bij het maken van deze steunmal moet het moedermodel nog in de mal blijven.
Voor de levensduur van de latexmal is het gunstig om deze na droging een dag in het water te leggen waardoor de vulcaniseerchemicalien eruit trekken. Deze chemicalien zullen anders op den duur het rubber aantasten. Dan de buitenkant tegen de plakkerigheid inpoederen met talk en de mal is klaar voor gebruik.
Latex mallen zijn zeer geschikt om gips en betonnen voorwerpen te gieten. Enkele afgietsels van polyester kan ook wel afhankelijk van de dikte van de latexmal. Wel oppassen voor de hoge temperatuur die de uithardende polyester kan bereiken.
Bij veelvuldig gieten van gips en beton zal dit hoe langer hoe meer aan de latex gaan hechten. We hebben hier een speciale losmiddel op siliconenbasis voor. Gebruik nooit minerale olie, benzine, boenwas(terpentine) om latex in te vetten of schoon te maken.